Mustafa Hamdullah ERGİN
Hasbihal
Sakarya Nehri Üzerinde Yapılan Beş Köprü
Sakarya İli ve çevresinde, Bilmsel Kazı'larda yapılmadığı için(Define Avcıları hariç) Tarihi kalıntıların çok cüz'i bir bölümü ayakta kalabilmiş,fakat onlarda Harabe halindedirler.
Sakarya Nehri boyunca uzanan 21 Adet Kale ve beş adet Köprü (Jüstinyen Köprüsü) Bizans Dönemine aittir. Bizans Dönwminden sonra Bölge,Osmanlı Türklerine geçmiştir.
1-Köprülerden birincisi: Bugünkü ayakta olan Beşköprü'nün Batı'sında Çark suyu'nun üzerinde yapılmıştır.
2-Köprülerden ikincisi: Karaabdiler Köyü'nün kenarında yapılmıştır.Bugün yanlız ayaklarına rastlamak mümkündür.Çoğu yeri Sakarya Nehrinin Su ve Milleri altında kalmıştır.
3-Köprülerden üçüncüsü: Şimdiki adı Nehirkent olan(Yuarı ve Aşağı Kirazca Köyleri)nin arasında olup yıkıntıları tamamen Toprak altında kalmıştır.
4-Köprülerden dördüncüsü:Geyve İlçesi Alifuatpaşa Belde'(Kasaba)sinde ilk olarak 562 yılında Bizans İmparatoru Jüstinyen'in Hanımı tarafından yaptırılmıştır.Daha sonra taşkınlarla kullanılamaz bir hale gelmiştir.Bu Köprünün kalıntılarını bugün bile görmemiz mümkündür.Alifuatpaşa veya 2. Bayezid Köprüsünün 50 metre kadar Kuzey'inde,Çevre yolu üzerinde bulunan Cevat Ayhan Köprüsünün 250-300 metre kadar Güney'inde bulunan Adacığın içindeki kalıntılar onun kalıntılarıdır.Yıkılınca yerine,Osmanlı Döneminde 2. Bayezid Köprüsü yapılmıştır.
5-Köprülerden beşincisi(Beşköprü)(Jüstnyen Köprü'sü) Bu Köprünün yapılışına Miladi 553 yılında başlanmış, 561 yılında bitirilmiştir.Asıl adı Jüstinyen olan Köprünün adı zamanla değişerek,Beşinci köprüden galat söylenerek Beşköprü adını almıştır.Beşinci Köprü tabiri ise kendinden evvel kurulan diğer dört köprünün Sakarya Nehri tarafından yıkılması sonucudur.
Beşköprü Sekiz Kemer üzerinde 429 Metre uzunluğundadır.Büyük kemerin açıklığı 23 Ayaklarının uzunluğu ise 6,5 Metre'dir. Kemerlerini yüksekliği aynı olduğundan Köprünün üzeri düzgündür.
Sakarya Nehri'nin bir kolu Adapazarı'nın Batı'sından akarken Köprünün yapımından bir müddet sonra yatağını değiştirip,Doğu'sundan akmaya başlamıştır.Şimdiki halinde Köprü'nün Doğu'sundaki gözden,yani birinci gözden Adapazarı-Haydarpaşa Tren yolu geçmektedir.Diğer gözden Çark Suyu akmaktadır.
Bir sonraki yazımız İnşaallah,yediğimiz Sebze ve Meyve'lerin neye yaradığına dair olacaktır.
Bir sonraki yazımda buluşmak dileğiyle,Kalın Sağlıcakla.
#