Mustafa Hamdullah ERGİN Hasbihal

Bunları Tembih Ettiniz Mi?

Sabahleyin Uykudan Kalkınca Okunacak Dua:  Elhamdulillahillezi ehyana ba'de ma ematena ve ileyhi'n- nüşur.

Bizi öldürdükten sonra dirilten (uyuduktan sonra uyandıran) Allah'a hamdolsun. (kıyamette) O'nun huzurunda toplanılacaktır.  (Buhari  11-96)

Tuvalete Girerken Okunacak Dua (sol ayakla girilir):

 Bismillahi Allahumme inni euzu bike minelhubsi velhebaisi.

Allah'ın adıyla, Allahım, her türlü pislikten ve pis olan şeylerden(erkek ve dişi şeytanların şerrinden) sana sığınırım."  (İbni Mace, Teharet: 9)

Tuvaletten Çıkarken Okunacak Dua (Sağ ayakla çıkılır):

Ğufraneke, Elhamdulillahillezi ezhebe annil eza ve afani.

(Allahım!) Senin mağfiretini dilerim.Benden eza veren şeyleri gideren ve bana afiyet veren Allah'a hamdolsun.  (İbni Mace, taharet 10)

Aynaya Bakarken Okunacak Dua:

  "Elhamdulillahi Allahumme kema hassente halgi fehassin hulugi."

Anlamı: "Allah'a hamdolsun. Allah'ım! Benim yaratılışımı güzel kıldığın gibi ahlakımı da güzelleştir."  (İbnüs-sünni, El- Ezkar: 270)

 Her Sabah Okunacak Dua:

 Allahümme bike asbahna ve bike emseyna ve bike nehya ve bike nemutu ve ileykennuşur.

Allahım! Senin yardımınla sabaha girdik, senin yardımınla akşama kavuştuk, senin yardımınla diriliyor ve senin kudretinle ölüyoruz ve (kıyamette) varış sanadır.  (Ebu Davud  5067)

Sofraya Oturduğunda;

Besmele ile başlamasını (Bismillah veya Bismillahi hayrurrazikin) demesini eğer yemeğin başında besmele çekmeyi unutmuş orta veya sonuna doğru hatırına gelmiş ise (Bismillahi evveli velahirihi) demesini, yemeği bitirince (Elhamdülillah-Allaha Hamd Olsun) demesini tembih ettiniz mi?

Yemekten sonra okunacak dua;

 Elhamdulillahillezi et'amena ve segana ve cealena müslimin.

Bizi nimetleriyle yediren ve içiren ve bizi İslam üzere bulunduran Allah'a hamd olsun.  (Ebu Davud, At'ime 15)

demesini söylediniz mi?

Su içerken 3 nefeste içmesini; 1. nefeste Bismillah ile başlayıp, 2. nefeste (Ellahümme şefni libatni-Allahım içtiğim sudan karnıma şifa ver), 3. nefeste ise (Elhamdülillah-Allaha Hamd Olsun)demesini söylediniz mi?

Su İçtikten Sonra Okunacak Dua:

  "Elhamdulillahillezi segana azben furaten birahmetihi ve lem yec'alhu milhen ucacen bizunubina."

Manası: "Bize tatlı soğuk su içiren ve günahlarımız sebebiyle onu içilmez tuzlu su yapmayan Allah'a hamd olsun."  (Ebu Nuaym)

 Elbise Giyerken önce Sağ ayaktan başlayıp okunacak dua:

 Elhamdulillahillezi kesani haza ve razeganihi min ğayri havlin minni ve la guvvetin.

O Allah'a hamd olsun ki, benden bir kuvvet olmaksızın bu elbiseyi bana giydirdi ve (bunu) bana rızık olarak verdi.  (Tirmizi, deavat: 107)

Ayakkabılarını giymeden önce ters çevirip silkelemesini tembih ettiniz mi?

Ayakkabılarını giyerken önce sağ ayaktan başlayıp giymesini, çıkarır iken de sol ayakkabısını çıkarmasını söylediniz mi?

 Aksırma Esnasında:

Aksıran kimsenin;   "Elhamdulilllah" "Allah'a hamd olsun" demesi, o'nu işiten kimsenin de:   "Yerhamukeallah" "Allah sana merhamet etsin" demesi gerekir. Aksıran kişi, yanında "Yerhamukeallah" denildiğini duyunca:  "Yehdina ve yehdikumullah " " Allah bize ve size hidayet versin". Veya, "Yehdikumullahu ve yuslihu balekum" "Allah, sizi doğru yola yöneltsin ve işlerinizi düzeltsin" demelidir.  (Buhari, Edep: 125)

Yolda gider iken, tanıdığı tanımadığı kimseler ile selamlaşmanın sünnet olduğunu, yaya kaldırımı olmayan yollarda karşıdan gelen vasıtayı görebilmesi için yolun solundan gitmesini tembih ettiniz mi?

Evden Çıkarken Okunacak Dua:

 "Bismillahi tevekkeltu alellahi la havle ve la guvvete illa billahil aliyyil azim."

Anlamı: "Allah'ın adını anarak (evimden çıkıyorum) ben, Allah'a dayanıp tevekkül ettim. (her türlü) kuvvet ve kudret ancak yüce Allah'ın yardımıyladır."  (Tirmizi, deavat: 34)

Okul, işyeri veya günlük hayatta büyüklerine saygı, küçüklerine sevgi göstermesini kendisine tembih ettiniz mi?

Yediği veya tükettiği içecek veya yiyeceğin ambalajını yerlere atmayıp en yakın çöp konteyneri veya geri dönüşüm konteynerine atmasını tembih ettiniz mi?

Bir Fransız vatandaşının traş olduğu jileti geri dönüşüme atmayıp ta çöpe atar ise kendisini vatan haini diye ilan ettiğini tembih ettiniz mi?

Yol üzerinde bulunup ta gelip geçecek araç ve insanlara zarar veren taş, ağaç, çivi v.s. olursa onu alarak kenara bırakmasının imanın son şubesi olduğunu kendisine anlattınız mı?

Vasıtaya Binerken Okunacak Dua:

Önce besmele okunur; üç tekbir getirilir. Sonra:

"Subhanellezi sehharalena haza ve ma kunna lehu mugrinine ve inna ila rabbina lemungalibun."

Manası: "Bunu bizim hizmetimize veren Allah'ın şanı ne yücedir. O'nun ihsanı olmasaydı biz buna güç yetiremezdik. Muhakkak ki biz Rabbimize döneceğiz."  (Zuhruf Suresi 13-14)

Bir Meclisten (sohbet veya bir toplantıdan-Okul çıkışından sonra) Kalkarken Okunacak Dua:

  "Sübhaneke Allahümme ve bihamdike eşhedü en la ilahe illa ente estağfiruke ve etubu ileyke."

Anlamı: "Allah'ım! Seni her türlü noksanlıklardan tenzih eder, hamdimi sana takdim ederim. Senden başka hiçbir ilah bulunmadığına şehadet ederim. Senden mağfiret diliyor ve sana tevbe ediyorum."  (tirmizi, deavat: 38)

Camiye Girerken Okunacak Dua (sağ ayakla girilir)

 Bismillahi vessalatu vesselamu ala rasulillahi. Allahummeğfir li zunubi veftah li ebvabe rahmetike.

Allah'ın adıyla, Allah Resulune salat ve selam olsun. Allah'ım , günahlarımı bağışla ve bana rahmet kapılarını aç.  (Müslim, Müsafirin 68)

 Camiden Çıkarken Okunacak Dua (sol ayakla çıkılır)

Bismillahi vessalatu vesselamu ala rasulillahi. Allahumme inni es'eluke min fedlike, allahumme e'sımni mineşşeytanirracim.

Allah'ın adıyla, Allah Resulune salat ve selam olsun. Allah'ım , Senden fazl-u (ihsanını) diliyorum. Allahım, beni rahmetinden uzaklaştırılmış şeytanın şerrinden koru.  (Buhari, teheccüd  25)

Her Akşam Okunacak Dua:

 Allahumme bike emseyna ve bike esbahna ve bike nahya ve bike nemutu ve ileykel masir.

Allahım! Senin yardımınla akşama girdik, senin yardımınla sabaha kavuştuk, senin yardımınla diriliyor ve senin kudretinle ölüyoruz ve dönüş yalnız sanadır.  (İbn Mace, Dua 14)

 Şirkten Korunmak İçin Okunacak Dua (Sabah-Akşam)

 Allahumme inni euzu bike min en uşrike bike şey'en ve ene a'lemu ve estağfiruke lima la a'lemu inneke ente allamulğuyubi.

Allahım! Şüphesiz ben bilerek herhangi bir şeyi şirk koşmak (eş ve ortak tanımak) tan sana sığınırım.Bilmeyerek işlemiş olduğum(şirk ve hatalarım) ın senden bağışlanmasını dilerim. Şüphesiz ki bütün gaybları (gizli şeyleri) ancak sen bilirsin. (et-terğıb ve et-terhib 1-76)

 Eve Girerken Okunacak Dua:

"Allahümme inni es'eluke hayral mevleci ve hayral mehraci bismillahi ve lecna ve bismillahi haracna va alallahi rabbina tevekkelna."

Anlamı: "Allahım! Her giriş ve çıkışımda senden hayır diliyorum. Allah'ın adıyla evimize girer, Allah'ın adıyla çıkarız ve Rabbimize dayanıp güveniriz."  (Ebu Davud, Edeb: 112)

Evde kimse yok ise; (Esselamü Aleyna ve Ala İbadillahissalihiyn)diye selam vermesini tembih ettiniz mi? İnsan var ise normal selam verilir.

 Gece Uykudan Önce Okunacak Dua:

"Bismike Allahumme emutu ve ehya."

Anlamı: "Senin adını anarak ölür ve dirilirim (uyur ve uyanırım) Allahım!"  (Buhari, Deavat: 7)

Not: Buradaki duaların mutlaka arapça okunma şartı yoktur. daha sonra da ezberleyebilir. Türkçesini söylenmesinde bir mahzur yoktur.

Mustafa Hamdullah ERGİN

GEYVE HABER