Ali Fuad Cebesoy (Paşa) Kabri Başında Anıldı

Editör

Geyve Belediyesi tarafından organize edilen “Ali Fuad Cebesoy’u Anma” Programı’nda; Valilik Çelengini Sakarya Vali Yardımcısı Abdül Rauf Ulusoy, Kaymakamlık çelengini Geyve Kaymakamı İlyas Memiş, Garnizon Çelengini Geyve Askerlik şubesi başkanı Üsteğmen Taner Çolak, Belediye Çelengini başkan vekili Metin Atalay ve Türkiye Harp Malülü Gaziler Şehit Dul ve Yetimleri Derneği Sakarya Şube Başkanı sundu.

Ölümünün 49. Yılı münasebetiyle; 

Sunumunu Bahatdin Aydemir’in yaptığı anma törenine; Sakarya Vali Yardımcısı Abdül Rauf Ulusoy, Geyve Kaymakamı İlyas Memiş, Geyve Belediye başkan vekili Metin Atalay, Garnizon Komutanı Raşit Gökhan Civek, Geyve Askerlik şubesi başkanı Üsteğmen Taner Çolak, İlçe Emniyet Müdür V. Uğur Duman, SAÜ Geyve MYO Müdürü Yard. Doç. Dr. Nermin Akyel, Geyve İlçe Kaymakamlık yazı işleri müdürü Atilla Vardar, Geyve MEM Mehmet Doğan, Halk Eğitim Müdürü Mustafa Doğan, MHP İlçe Başkanı Şerafettin Kaya, CHP İlçe başkanı Mevlüt Ayaz, Muharip Gaziler, Geyve Milis Kuvvetleri, Daire amirleri, Öğretmenler, Öğrenciler ile vatandaşlar katıldı. Ali Fuad (Cebesoy)Paşa’nın yeğeni Ayşe Cebesoy Sarıalp rahatsızlığı nedeni ile katılamadı.

Törende Saygı Duruşunu müteakiben İstiklal Marşı okundu. 

Geyve Belediye başkan vekili Metin Atalay: "Ali Fuat Cebesoy Paşa'nın yeğeni sağlığına inşallah kavuşur. Bir dahaki anma törenlerinde birlikte olmayı isteriz. Ali Fuat Cebesoy bugüne kadar unutulmadı. Geyveli ve Alifuatpaşa Mahalleli Kadirşinas halkımız onun hayatını öğrenerek ve öğreterek kalplerde yaşatacak ve unutulmayacaktır."şeklinde konuştu. 

Geyve Kaymakamı İlyas Memiş: “İstanbul’da dünyaya gelen Ali Fuat Cebesoy; İlk ve Orta öğrenimini bitirdikten sonra, babasının karşı çıkmasına rağmen askeri okula yazılmıştır. Okulun bitmesinin akabinde kendisi askeri hayatı başlamıştır. Sırasıyla; Trablusgarb, Balkan Savaşı, Birinci Dünya Savaşı ve daha sonra akabinde İstiklal Savaşı’nda üstün kahramanlıklar göstermiş çok büyük mücadeleler vermiştir. İstiklal savaşı yıllarında Vatan Toprakları düşmanlar tarafından işgal edilmiş, Batısı, Doğusu ve Güneyi olmak üzere tamamen düşman çizmesi altında kalmıştı. 

Vatan Toprağından düşmanı çıkarma azmi

Fakat Vatan topraklarından düşmanı atma azmi hiçbir zaman memleketimizin o yüce insanlarının gönlünden asla çıkmamıştı. Bu sebepten dolayı Milli Mücadele Ruhu doğmuştu.

Milli Mücadele'de Batı Cephesi Komutanı

Milli Mücadele Yılları’nda, Batı Cephesi komutanı Mustafa Kemal ile sınıf arkadaşı olan Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Doğu Cephesi komutanı ise Kazım Karabekir Paşa’dır. İnsanlarımız bir kurtuluş meşalesi yakılmasını bekliyordu. Bu meşalenin yakılması için ulu önder Atatürk hazırlığını yaparken bir haber geldi. 

İngiliz ve Anzavur Kuvvetlerine karşı Mitralyöz kurdu

İngiliz Kuvvetleri İzmit’ten yola çıkarak Ankara’ya doğru hareket etmişlerdi. Bunu duyan Ali Fuat Cebesoy Paşa komutasındaki birlikler ile İngiliz Kuvvetleri ve Anzavur Kuvvetlerini karşılamak üzere işte şuanda bulunduğumuz ve Ali Fuat Cebesoy’un kabrinin bulunduğu yere Mitralyöz(Ağır Makineli Tüfek)ünü kurmuş ve bu mevkide düşmana karşı durmuş; İngiliz ile Anzavur kuvvetlerinin geçmesini engellemişlerdir. 

Kurtuluş Mücadelesi

Daha sonraki yıllarda hepinizin bildiği gibi Kurtuluş Mücadelesi başlamış, Cebesoy Paşa Kurtuluş Savaşı Yılları’nda Batı cephesi komutanlığı yapmıştır. Allah’a şükürler olsun ki Vatanı kurtarmak için var olan güçleri ile çalışmışlardır. 

Moskova Büyükelçisi

Savaş Yılları bittikten sonraki dönem Cebesoy Paşa idareci olarak Moskova büyük elçiliğine atanır. Moskova elçilği sırasında yabancılarla yapılan ilk antlaşma olan Moskova Antlaşmasını imzalamış ve şu anki Doğu sınırlarımızın çizilmesi gerçekleşmiş ayni zamanda Türkiye Cumhuriyeti’nin dışarı ile yapılan ilk antlaşması olarak tarihe geçmiştir. 

Milletvekilliği ve Bakanlık

Büyükelçilik görevi bittikten sonra Ankara’ya dönmüş milletvekilliği, bayındırlık bakanlığı, meclis başkanlığı yapmıştır. Bu görevleri de bitip istirahata çekildikten sonra İstanbul’da yaşamına devam etmiştir. 

Adı Mahalleye verildi

1960 yılında Ali Fuat Cebesoy(Paşa)kendi adıyla anılan Mahalleye ismi verildiğinde kendileri bizzat Alifuatpaşa Mahallesi’ni ziyarete gelmiş ve şu anda kabrinin bulunduğu yere bastonu ile işaret ederek şu tarihi vasiyetini vermiştir; “Ben İngiliz Kuvvetlerine karşı ilk Mitralyöz’ümü buraya kurdum. Vefat edince beni Devlet Mezarlığına değil buraya defnediniz.”demiştir. 

Devlet Töreni ile

10 Ocak 1968 yılında vefatından sonra sonra Devlet Töreni ile şu anda kabrinin bulunduğu yere defnedilmiştir.

Vali Coş sözlerini şöyle sürdürdü: "Atatürk’ün bir veciz sözü ile sözlerime devam etmek istiyorum. “Tarihine sahip çıkmayan Milletler, yok olmaya mahkûmdur.” Şu anda buradaki kalabalık bu tarihe sahip çıktığımızın bir göstergesidir. Katılan herkese sonsuz teşekkür ederiz.”şeklinde konuştu. 

Alifuatpaşa Mahallesi Merkez Camii Şerifi İmam-Hatibi Metin Çetinkaya tarafından dua yapıldı. 

Türkiye’de tek Alifuatpaşa Mahallesi'nde bulunan Kuvay-ı Milliye Müzesi gezildi. 

Ali Fuat Cebesoy Kimdir?

Kurtuluş Savaşı komutanlarından, diplomat ve siyaset adamı

1882 yılında İstanbul’da doğdu. Babası İsmail Fazıl Paşa’nın gönülsüzlüğüne rağmen, girdiği Harp Okulu’nda Mustafa Kemal ile aynı sınıfa düşmesi bir bakıma gelecekteki kaderini çizmiş oldu.

Cebesoy’un Beyrut’ta başlayan kıta hizmetleri, 1908′deki Roma Askeri Ateşeliği dışında, çok hareketli geçti. Trablus’ta savaş başlar başlamaz (1911) oraya ilk gidenler arasındaydı. Balkan Savaşı sırasında Karadağ’da, Yanya Kalesinde, Pista ve Pisani muharebelerinde, 1. Dünya Savaşı’nın başında tümen komutanı olarak katıldığı Kanal Hareketinde, büyük başarılar gösterdi. İstanbul Hükümeti’nin İçişleri Bakanı, Mustafa Kemal’in görevsizliğini bir genelgeyle açıklayınca Ali Fuat Paşa’da kendi bölgesindeki valilere ve mutasarrıflara kendisinden gelecek emirlere göre hareket edilmesini bildirdi (1919). Ayrıca, her tarafta Müdafaa-i Hukuk ve Reddi İlhak Cemiyetlerinin kurulacağını ilgililere hatırlattı. Bu çabaları takdirle karşılandığı için, Sivas Kongresi sonrasında Cebesoy, Umum Kuvayı Milliye komutanı olarak görevlendirildi.

Kendisini çekemeyenlerce Çerkez Ethem taraftarlığıyla suçlandı. Doğru olmadığı sonradan belgelerle ortaya konan bu suçlama üzerine, ayaklanmaların bastırılmasından sonra, Ankara’ya çağrılarak Moskova Büyükelçiliğine atandı. Mustafa Kemal’in talimatını yerine getirmekle yükümlü olduğu bu zor görevi başarıyla yürüttü ve 10 Mayıs 1921′de Ankara’ya dönerek Mecliste siyasi çalışmalarına başladı. Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti başkanlığını yaptı. 1925′te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kurucuları arasında yer aldı. Ertesi yıl (1926) İzmir Suikasti dolayısıyla Ali Fuat Paşa da tutuklandı, yargılandı ve beraat etti.

Cebesoy’un ikinci dönem siyasi hayatı İnönü’nün Cumhurbaşkanlığı yıllarında başladı. Milletvekili olarak tekrar Meclise girdikten sonra Bayındırlık Bakanlığı (1939-1943) ve bir ara TBMM Başkanlığı da (1947-1950) yaptı. 1968 yılında öldü.

Mustafa Hamdullah ERGİN