Kapitalizm de Çöktü,Şimdi N’olcak?

Fatih KAYHAN

2.Dünya Savaşı’ndan sonra şekillenmeye başlayan 2 kutuplu Dünya ve Kapitalizm-Kominizm savaşında son 20 yılda çok ilginç gelgitler yaşandı ve yaşanmaya devam ediyor.1990’lı yıllarda Berlin Duvarı’nın yıkılması ile başlayan ve SSCB’nin dağılması devam eden süreçte bugün çok ilginç günler yaşamaktayız.Kominizm’in çökmesinin ardından önde gelen ekonomistler, SSCB’nin nasıl dağıldığını,Demir perde ülkelerin teker teker nasıl sıkı birer kapitalist olduğunu,Kapitalizmin her zaman geçerli bir sistem olduğunu ballandırarak anlatırken bugün yaşanılan durumu hayal bile etmedikleri aşikar.

Kimin aklına gelirdi ki; tüm ekonomik çevrelerin görüşüne inat, Türkiye’de Ak Parti’nin kapatılmayacağını öngörebilen Lehmann-Brothers Yatırım Bankası kendi iflasını öngöremeden tarihin karanlık sayfalarına doğru yol alacak? Bir diğer Yatırım Bankası Merllyyn Linch’in son anda satılarak kurtarılması,Sigorta devi AIG’de yaşanan krizler ve son olarak ABD’nin en büyük ulusal bankası Washington Mutual’a ABD Hükümeti tarafından el konulması ile birlikte Dünya ekonomisine hakim görünen Kapitalizmin kaleleri birer birer düşmeye devam etmekte. Fütursuzca ona buna kredi notu veren bu şirketlere ya ABD Hükümeti yardım etmek zorunda kalıyor ya el koyuyor yada satılıyor. İlginç olan bu şekilde ABD giderek Devletçi bir yapıya bürünürken Çin,Rusya gibi ülkeler Piyasa ekonomisin tüm gerekliliklerini yapmaya başladılar. Hatta son yaşanan krizde tüm global piyasalar gibi Rusya ve Çin borsaları da krizden nasibini almış oldular.

Son olarak müptezel ABD yanlısı Fransa Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy’nin itiraf gibi açıklaması değişimin boyutlarını göstermesi açısından önemli oldu.Sarkozy açıklamasında ”Küreselleşme Kapitalizm ile birlikte yolun sonuna gelmiştir” diyerek dünyada yaşanacak değişimin haberini vermiş oldu.

Peki bu değişim nereye gider? Entellektüel çevrelerde yaşanan ikilem nasıl açıklanacak? “1970 ‘li yıllarda Kominizm’e güvendik çöktü”,1990-2000’li yıllarda Kapitalist olduk o da çöküyor.İdeal bir Sistem nasıl olacak? “ Onlar düşünmeye, sistemlerini sorgulamaya devam etsinler. Bizde ileriki dönemlerde ne olabilir bunu düşünelim.

Öncelikle Batı Dünyası alışmış olduğu Piyasa ekonomisinden vazgeçemez. Ancak Krizin vurduğu darbeler o kadar etkin ki ezberledikleri bu sistemle bu çöküşün altından kolay kolay çıkamayacakları öngörülüyor. Açıkçası Krizden çıkmaya çabalayacak ABD’nin daha çok saldırganlaşacağı muhtemeldir. Çünkü Washington’un aklının bir köşesinde Roma İmparatorluğu’nun çöküşü paranoyası durmakta. Bunu önlemek adına öfkesi aklını örterek saldırgan tavırlar gösterebilir. ABD hem Kafkaslarda hem de Ortadoğu’da etkinliğini artırmaya yönelik adımlar atabilir. Ancak daha önceki yazılarımda belirttiğim üzere ABD’nin elindeki enstrumanları artık zayıf.Uluslar arası güven deseniz, Bush ile birlikte ABD imajı yerlerde sürünmekte.Askeri açıdan deseniz Afganistan’da ve Irak’ta bataklığa saplanmış durumda.Her 2 işgalin faturası Trilyon Dolarları bulmuş durumda.Sonuna kadar yanındayım dediği Gürcistan toprakları bölündü bile.Yakında Rusya ile Osetya birleşirse şaşmamak lazım.Bu arada Azerbaycan ise artık ABD yanlısı politikadan yavaş yavaş uzaklaşıp Rusya ile yakın temaslar kurmaya başladı .İran bile şuan Uluslar arası kamuoyunda diplomatik olarak ABD’nin kat be kat önünde tavırlar sergilemekte.İşin Avrupa tarafına bakarsak önümüzdeki 5 yıl içerisinde Avrupa’da özellikle finans sektöründe yaşanacak bunalımlar sonucu işsizliğin artabileceği bunun sonucunda sosyolojik travmalar yaşanabileceği tahmin edilmekte. Sarkozy’nin de bahsettiği gibi bu travmaların sonucunda Küreselleşmenin bitişiyle Avrupa’da milliyetçilik ve dini akımları tetiklenebilir. Bu da Avrupa Birliği rüyasının sonuna yaklaştığımızı gösteriyor.

İşte burada Türkiye’nin uluslar arası sistemde yaşanacak bu muhtemel değişimleri öngörerek hareket etmesi gerekmektedir. Köşeye sıkışmış ABD ile bölgede otorite boşluğu gören Rusya arasında çıkacak dolaylı savaşlar bizi çok yakından etkiler. Türkiye bölgesindeki tüm denklemlerde yer almakta. ABD ve Rusya’nın bu denklemleri çözmek adına Türkiye’de her türlü çılgınlığı yapması beklenebilir. Güçsüzleşen bir Türkiye isteyenler maalesef hem içerde hem de dışarıda mevcut.

Şimdiden Ramazan Bayramınız Mubarek Olsun

Selamlar