Sağlık Köşesi-Soğuk Havada Serotonin Azaldıkça Ağrı Artıyor
Hava değişimleri ile kronik ağrı sendromları arasında önemli etkileşimler olduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Algoloji Uzmanı Prof. Dr. Ayşen Yücel, çalışmaların soğuk havanın kendi başına bir ağrılı uyaran olduğunun ortaya konduğunu belirtti.
Birçok kişinin yağışlı havaların öncesinde eklem ağrılarından şikâyet etmesi ve lodoslu havalarda baş ağrısı şikâyetlerinin artması bilimsel bir sonuca dayanıyor. Öyle ki soğuk ve yağışlı havalarda hava basıncının değişmesi özellikle iskelet-kas sistemi ağrılarını arttırıyor. Eklem romatizmalı hastalarda hasarlanmış eklemlerdeki basınç alıcılarında oluşan hasarın, hava basıncı değişikliklerine duyarlı hale geldiğini ve bu kişilerin soğuk havalarda daha fazla ağrı hissettiğini söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Algoloji Uzmanı Prof. Dr. Ayşen Yücel: “Eklemlerde normalde bulunan sessiz ağrı alıcıları soğukla aktif hale gelir ve bu havalarda eklem kökenli ağrıların artmasına neden olabilir” dedi. Bu sessiz alıcıların kas yapısında da olduğuna değinen Prof. Dr. Yücel, “Dolayısıyla kas kökenli ağrılarda da soğukla birlikte bir artış görülebiliyor. Aynı zamanda soğuk hava sebebiyle kaslarda kasılma ve kısalma olması da ağrının artması için bir neden oluşturuyor.” diye konuştu.
Güneş yoksunluğu ağrıyı arttırıyor
Besinlerin yanı sıra güneşten aldığımız D vitamini eksikliğinin genel vücut ağrıları ve iskelet-kas sistemi ağrılarının oluşmasında önemli bir etken olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yücel, kış aylarında güneş ışınlarına daha az maruz kalındığı için D vitamini seviyesinin düşmesi ile yaygın vücut ağrıları ve kas-iskelet sistemi ağrılarının arttığını belirtti.
Soğuk hava baş ağrıtıyor
Soğukta artan bir diğer ağrı grubunun da baş ağrısı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yücel: “Soğukla tetiklenen en bilinen başağrısı grubu nevraljilerdir. Soğukla özellikle yüz sinirlerinin hassasiyetinin artması ile bu grup hastaların ağrısı çok arttığından soğuk ve rüzgârlı havalarda dışarı bile çıkamayabilirler” dedi. Soğuk havalarda daha sık görülen başağrılarından birinin gerilim tipi baş ağrıları olduğuna değinen Prof. Dr. Yücel, kışın genel olarak çalışma hayatının daha yoğun olması, trafikte geçirilen zamanın artması gibi etkilerle özellikle masa başı yoğun çalışan kişilerde gerilim tipi başağrılarının daha sık görüldüğünü belirtti.
Serotonin azaldıkça ağrı artıyor
Soğuk havanın merkezi sinir sisteminden salgılanan ve mutluluk-depresyonun yanı sıra, ağrı mekanizmasındaki rolü ile bilinen serotonin hormonunu azalttığına dikkat çeken Prof. Dr. Yücel, “Özellikle depresyon-ağrı ilişkisi üzerine yapılan çalışmalarda serotonin hormonunun depresyonu olan kişilerde daha düşük olması nedeniyle bu kişilerin ağrıya yatkınlığı konusunda birçok çalışma var. Araştırmalar serotonin düzeyinin karanlıkta ve soğukta da düştüğünü gösteriyor” dedi.
Soğuktan korunmak ve hareketli bir yaşam önemli
Soğuk havalardan kendimizi koruyarak bu ağrıların önüne geçilebileceğini söyleyen Prof. Dr.Yücel,
özellikle kas-eklem ağrıları olanların iyi ısıtılmış ortamlarda bulunmalarının, soğuktan sıcağa ya da sıcaktan soğuğa geçişlere dikkat etmelerinin önemli olduğunu söyledi. Prof. Dr. Yücel bu kişilerin dışarıda eldiven, atkı ve şapka ile soğuktan korunmalarını önerdi.
Kışın hareketsizlik nedeniyle vücut kilosunun artmasının mevcut iskelet-kas sistemi hastalığı olan kişilerde risk oluşturduğuna değinen Prof. Dr. Yücel: “Bu hastaların ve gün içinde hareketsiz çalışan kişilerin konforlu bir ısıda haftada en az 2-3 gün egzersiz yapmaları yarar sağlar. Bu egzersizlerin kas gruplarında germe-gevşeme ağırlıklı egzersizler olması, ağrıların azalmasına katkıda bulunacaktır” dedi. Kışın hareketsiz kalınmasının sadece kronik ağrısı olanların değil herkesin sorunu olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yücel, “Gerekli tedbirleri alarak açık havada yürüyüş yapılmasının yanında gerginlikle mücadelede gevşeme ve nefes egzersizleri de bu tür ağrılarla mücadele etmekte kullanılabilecek yöntemler arasında sayılabilir” dedi.
Mustafa Hamdullah ERGİN
GEYVE HABER