Çamkese Böceği ile Biyolojik Mücadele

Editör

Orman Genel Müdürlüğünü arayan birçok vatandaş “ormandaki ağaçlar ölüyor, bunlar için bir şey yapılamaz mı?” diye sürekli sormakta idiler.

Çam ağaçları üzerindeki beyaz pamuksu tırtıl keseleriyle kendini belli eden Çam Kese böcekleri, aslında bir kelebek türü olduğu ve bu kelebeklerin tırtılları ülkemizdeki orman zararlısı böcekler açısından önemli bir yer işgal ettiği bilinmektedir.

Orman Mühendisi, Geyve Orman İşletme Şefi Zekiye Bilin: “Tırtıllar keselerini genellikle tepe sürgünlerine yakın dallara veya tepe sürgününün bulunduğu dal çatallarına yapar. İlk 3 gömlek değişimine kadar devamlı sürgün değiştiren zararlı kışlık kesesini ördükten sonra bir daha kese değiştirmez ve onu barınak olarak sonuna kadar kullanır. Zararını bu keseden çıkıp, tren katarı gibi dizilip dolaşarak yapar ve aynı keseye döner.

İpekimsi bir kese içinde kızılçam ağaçlarının dallarının ucunda beslenen ve büyüyen turuncu çizgili siyah kurtçuklar, keselerinden dışarı çıkarak, dalların ucundan köküne kadar özsuyu emerek yeşil iğne yapraklarını tamamen yok etmektedir.

Genellikle geceleri beslenen tırtıllar, gündüzleri keselerinde barınmaktadır.

Doğada yaşayan canlıların yaşam alanlarına yapılan müdahaleler, sonuçta birçok olumsuz etkiler yaratmaktadır. Çam kese böceklerinin en büyük düşmanları İbibikler, Tahtalı Güvercinleri, Adi İspinoz kuşları ve Bülbüllerdir.

Bu kuşlar yavrularını yağ ve protein açısından zengin olan çam kese böceği tırtıllarından karşılarlar. Ancak eski yıllarda yoğun olan bu kuşlar günümüzde çok azalmıştır. Burada önemli olan doğal dengenin bozulmamasıdır.

Bizler ormanlardaki kuşları gerek kimyasallar gerekse bilinçsiz avcılık yaparak yok etmezsek, doğa zaten kendini koruyacaktır. Çam kese böcekleri gibi zararlıları yiyen diğer türler azaldıkça, zararlı türlerin çoğalması kaçınılmaz olacaktır. Çamkese böceğinin tahribatı kış aylarında, yani ağacın gelişme dönemi dışında olduğu için herhangi bir ölüm söz konusu olmamaktadır. Ancak üst üste birkaç yıl

bu zararlının tahribatına uğrayan ağaçlarda boy büyümesi gerilemekte ve hacim kaybı olduğu görülmektedir. Ağaçların çap artımı kayıbı yaşandığından, 10 yılda yapacağı artımı 20 yılda gerçekleştirmektedir. Ormanlardaki ekolojik denge açısından en iyi yöntem olan biyolojik mücadelede kendimize ait Orman İşletme Müdürlüğü laboratuvarında çam kese böceklerine karşı, Calosoma Sycophanta adı verilen predatör böceklerden Antalya Bölgesi’nden 1000 adet anaç böcek getirttik. Anaçlardan alınan yumurtalardan 5bin adet üretilmesi gerekir iken biz 16 Bin yumurtadan10Bin adet ürettik. 3Bin100 adedini Doğançay Bölge Şefliği sahasına götürerek dfoğaya bıraktık. Bu şekilde doğal olarak ağaçların korunmasına çalışılmaktadır.

Yanmış ve kurumuş görüntü veren kızılçam ağaçları da, çam kese böceklerinin

tahribatına uğramış ağaçlardır. Çamkese böceği kitle üremesi yaptığında ibrelerin tamamını yok ederek ağacı çıplak hale getirmekte, kızılçam ormanlarındaki ağaçların üzerinde binlerce tırtıl keseleri ve ağaçların üzerindeki ibrelerin yok olduğu ve kahverengiye dönüştüğü görülmekte idi. Ürettiğimiz böcek yiyicileri Geyve’ye bağlı şefliklere göndererek gerekli önlemi almış olacağız.”şeklinde konuştu.

Mustafa Hamdullah ERGİN